Wiadomości

May 30, 2015
Cukrzyca to już epidemia. Wiemy jak można ją zatrzymać
W Polsce żyje blisko 3 mln chorych na cukrzycę, z czego nawet milion nie jest tego świadomych. Dotychczasowe programy zdrowotne w zakresie prewencji okazały się nieefektywne. Potrafimy jednak precyzyjnie wskazać, w jakich grupach należy aktywnie prowadzić tę prewencję i badania przesiewowe.

Póki co szwankuje edukacja diabetologiczna, zarówno pacjentów jak i personelu medycznego - alarmują specjaliści - diabetolodzy  i ostrzegają, że to ostatni dzwonek, by zatrzymać falę cukrzycy nim nas zaleje.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia choroba ta i jej powikłania w 2030 roku będą siódmą przyczyną śmierci na świecie, a liczba zgonów z powodu cukrzycy wzrośnie o ponad 50 proc. w ciągu najbliższych 10 lat. Zatrważające są również prognozy Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (IDF), według których do 2035 roku co dziesiąty mieszkaniec Europy zachoruje na cukrzycę.

Polska znajduje się w czołówce państw o najwyższej zachorowalności na cukrzycę. Na tę chorobę cierpi już ponad  2,7 miliona  naszych rodaków.

-  Z czego od 700 tys. nawet do miliona to pacjenci niezdiagnozowani. Aby zapobiec dalszemu rozwojowi epidemii cukrzycy oraz poprawić kontrolę choroby i jakość życia pacjentów, konieczne jest wprowadzenie kluczowych zmian systemowych. Z pewnością konieczne jest większe zaangażowanie lekarzy rodzinnych, do których najczęściej zwracają się potencjalni chorzy -  mówi prof. Maciej Małecki, prezes Polskiego Towarzystwo Diabetologicznego.

Cel pierwszy: lepsza diagnostyka
Dobrze wiemy ilu Polaków jest zagrożonych cukrzycą. Znamy trendy na najbliższe lata. Potrafimy też precyzyjnie wskazać, w jakich grupach należy aktywnie prowadzić prewencję i badania przesiewowe, tak by były medycznie i ekonomicznie uzasadnione.

- Za tą wiedzą powinny iść realne działania i wsparcie systemowe - od rzeczywiście działającego Narodowego Programu Zdrowia po nowoczesne rozwiązania ze strony płatnika (NFZ) takie, jak opieka koordynowana. Porażka prewencji cukrzycy w Polsce szybko spowoduje podwojenie kosztów terapii i leczenia powikłań z tego powodu - mówi prof. Tomasz Zdrojewski, przewodniczący Komitetu Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk.

Prof. Maciej Małecki zwraca uwagę, że w kraju wciąż pacjenci są za późno diagnozowani: - O chorobie dowiadują się często w sytuacji,  gdy ta powoduje już powikłania okulistyczne, nefrologiczne, czy tzw. stopę cukrzycową. Nieleczona cukrzyca ma związek z  incydentami sercowo-naczyniowymi, takimi jak zawał serca, nagła śmierć sercowa, czy udar mózgu.

W opinii profesora, aby poprawić wczesną diagnostykę lekarze POZ powinni przyjąć zasadę, że każdy pacjent po 50. roku życia może być chory na cukrzycę i zlecać stosowne badania.

Polsce wydajmy na opiekę nad osobami chorymi na cukrzycę ok. 7 miliardów złotych.

Cel drugi: refundacja nowoczesnych leków
- Wydatki na pacjenta są u nas średnio o połowę niższe niż np. na Słowacji, Węgrzech czy w Czechach. Mamy świetne finansowanie opieki nad pacjentami z

cukrzycą typu 1 i całkowicie odmienne podejście do pacjentów z typem 2 - komentuje prof. Małecki.

Jak podkreśla, o ile większość nowoczesnych terapii w typie 1 jest refundowanych, to w typie 2 nie jest refundowany ani jeden nowoczesny lek. W jego opinii ta rozbieżność jest niezrozumiała i należy jak najszybciej to zmienić.

Cel trzeci: powszechna edukacja
Prof. Krzysztof Strojek, krajowy konsultant w dziedzinie diabetologii zaznacza, że cukrzycę typu 2 można powstrzymać zmieniając styl życia.

- W kraju konieczna jest zmiana optyki z leczenia na profilaktykę. Jak pokazują przykłady Finlandii czy Holandii, takie przekierowanie polityki pozwala zatrzymać falę zachorowań - mówi konsultant i dodaje, że obok edukacji pacjentów i ich rodzin, trzeba położyć nacisk na powszechną popularyzację zdrowego stylu życia. Szczególnie w sytuacji rosnącego problemu otyłości w naszym społeczeństwie, która oczywiście jest jedną z przyczyn cukrzycy.

W celu poprawy sytuacji pacjentów z cukrzycą w całej Europie, również w Polsce, została powołana do życia inicjatywa ExPAND (The European Policy Action Network on Diabetes), czyli Europejska Sieć na rzecz Zmian w Polityce Zdrowotnej Dotyczącej Cukrzycy. To pierwszy tego typu projekt skupiający parlamentarzystów, pacjentów oraz środowisko medyczne w ramach Unii Europejskiej.

Reprezentantem Polski w ramach ExPAND jest poseł Czesław Czechyra, zastępca przewodniczącego sejmowej Komisji Zdrowia. Inicjatywa wchodzi w życie dzięki zaangażowaniu Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

"Plan dla Cukrzycy"
Opracowaniem krajowej strategii walki z cukrzycą w Polsce, zajmie się powołana w marcu br. Rada Programowa ExPAND , do której zaproszono przedstawicieli środowisk rządowych, parlamentarnych, ekspertów w dziedzinie diabetologii i zdrowia publicznego oraz organizacji pacjenckich.

Zadaniem Rady Programowej będzie opracowanie w najbliższych miesiącach „Planu dla Cukrzycy” oraz podjęcie działań mających na celu włączenie go do Narodowego Programu Zdrowia jako strategicznego dokumentu zawierającego propozycje realnych i skutecznych rozwiązań systemowych w zakresie walki z cukrzycą.

- Inicjatywa zakłada zjednoczenie w działaniach samych zainteresowanych, a więc pacjentów i lekarzy oraz tych, którzy tworzą prawo, czyli parlamentarzystów. Pacjenci wiedzą bowiem najlepiej, czego realnie im brakuje - mówi poseł Czesław Czechyra, ambasador projektu w Polsce.

Przekonuje: - Lekarze, znają potrzeby pacjentów i posiadają wiedzę pozwalająca na proponowanie i opiniowanie rozwiązań we wszystkich obszarach, od profilaktyki po leczenie. Parlamentarzyści natomiast znają realia systemowe oraz uczestniczą w procesie legislacyjnym. Ich wiedza pozwala przełożyć pomysły pacjentów i lekarzy na język polityki i tworzonych w parlamentach ustaw. Jedynie ścisła współpraca tych trzech grup doprowadzi nas do właściwych i potrzebnych zmian.

Pomoże ustawa?
Jak uważa wiceminister zdrowia Beata Małecka- Libera, pełnomocnik rządu ds. projektu ustawy o zdrowiu publicznym, głos ekspertów i wyznaczone w Planie priorytety powinny znaleźć ważne miejsce w przygotowywanej ustawie o zdrowiu publicznym; także obszar profilaktyki będzie umocowany ustawowo .

- Zaniedbaliśmy profilaktykę. Medycyna kliniczna pozwala nam żyć coraz dłużej , ale trzeba zadbać by to życie było wartościowe. Żyjemy dłużej, ale z wieloma chorobami i musimy to zmienić, zwrócić jakość życiu. Taki cel ma przygotowywana ustawa  i wierzę, że  zostanie ona przyjęta jeszcze w tej kadencji  Sejmu - zaznacza wiceminister.

Tadeusz Jędrzejczyk, prezes Narodowego Funduszu Zdrowia zapowiedział, że Fundusz jest gotowy na wsparcie finansowe działań profilaktycznych w zakresie cukrzycy. 

- NFZ na potrzeby procedowanej obecnie ustawy o zdrowiu publicznym zabezpieczył pewne środki, których celem jest finansowanie programów profilaktycznych. W takie programy wpisuje się profilaktyka cukrzycy, która stanowi jedną z chorób cywilizacyjnych. Walka z nią ma być jednym z priorytetów tejże ustawy - uznał prezes NFZ.

Zaznaczył, że płatnik widzi możliwość wsparcia finansowego porady edukacyjnej diabetologicznej , o co upominają się pielęgniarki, a także edukatorzy diabetologiczni.

- By jednak było to możliwe w praktyce, konieczne jest przyjęcie ustawy o zdrowiu publicznym. Musimy mieć prawo, o które będziemy mogli się oprzeć wydatkowując konkretne środki - podkreślił.

Źródło: rynekzdrowia.pl