Wiadomości

Apr 30, 2015
RPD: uczniowie z autyzmem bez odpowiedniej pomocy
W wielu ogólnodostępnych szkołach uczniowie z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego nie otrzymują pomocy adekwatnej do swoich potrzeb. Problem dotyczy szczególnie dzieci autystycznych i z zespołem Aspergera - wynika ze sprawozdania RPD za 2014 r.

Skargi na brak pomocy psychologiczno-pedagogicznej lub jej niewłaściwą organizację były często kierowane do RPD w ubiegłym roku.

Według rzecznika powodem takiej sytuacji są zwykle niedostateczne umiejętności nauczycieli oraz brak możliwości zatrudnienia specjalistów. W wielu przypadkach samorządy nie przekazywały do szkół zwiększonych środków z subwencji oświatowej, które mogłyby być przeznaczone na zatrudnienie specjalistów.

W sprawozdaniu podany jest przykład chłopca, który - ze względu na trudności edukacyjne i na wniosek rodziców - był opiniowany w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Co roku wydawano dziecku opinie o konieczności dostosowania wymagań edukacyjnych do jego indywidualnych potrzeb i objęcia dziecka pomocą.

Szkoła nie realizowała tego obowiązku - z interwencji RPD wynika, że brak dostrzegania przez szkołę choćby drobnych osiągnięć chłopca spowodował jego wycofanie. Sprawa zakończyła się przeniesieniem ucznia do szkoły integracyjnej i umożliwieniem mu kontynuowania nauki, mimo problemów edukacyjnych.

Innym tego rodzaju przykładem jest sprawa uczennicy gimnazjum, w przypadku której - jak poinformowała RPD matka dziewczynki - dyrektor szkoły sugerował potrzebę umieszczenia w szpitalu psychiatrycznym. Wystąpił do sądu o ustalenie stopnia jej demoralizacji; sąd umorzył postępowanie. Z opinii Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno-Konsultacyjnego wynikało, że dziewczynka nie jest zdemoralizowana, tylko ma zaburzenia lękowe.

Kontrola RPD pokazała nieprawidłowości w funkcjonowaniu dziewczynki w szkole. Dopiero po niej uczennica została objęta pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Szkoła - przy wsparciu kuratorium oświaty - nawiązała prawidłową współpracę z matką dziewczynki. Rzecznik został poinformowany, że dziewczynka jest objęta nauczaniem indywidualnym na terenie szkoły.

W 2014 r. rzecznik otrzymywał również skargi na niewłaściwą realizację orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego. Rodzice jednego z dzieci podnosili, że Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny ich syna nie uwzględniał zajęć rewalidacyjnych, nie odnosił się do jego nadwrażliwości słuchowej, a zajęcia z logopedą były nieefektywne, bo trwały 20 minut tygodniowo. Rzecznik zwrócił się do dyrektora szkoły o zapewnienie dziecku warunków edukacji dostosowanych do jego potrzeb. Swoja kontrolę przeprowadziło kuratorium oświaty.

Ostatecznie dyrektor placówki, do której uczęszczał chłopiec, zalecił przeszkolenie kadry oraz wybudowanie - w związku z nadwrażliwością słuchową chłopca - nowej, "cichej" sali lekcyjnej. Znacznie też rozszerzono zbiór pomocy dydaktycznych do pracy z dzieckiem. Ponadto dyrektor - w ramach współpracy z poradnią psychologiczno-pedagogiczną - zwrócił się o objęcie chłopca terapią integracji sensorycznej.

Rzecznik interweniował również w sprawach dotyczących konieczności zapewnienia dziecku podczas zajęć szkolnych pomocy ze strony nauczyciela wspomagającego.

Problem z edukacją jest jednym z najczęściej sygnalizowanych przez rodziców dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera. W polskich przedszkolach i szkołach uczy się kilka tysięcy dzieci i młodzieży z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera; zdecydowana większość uczęszcza do szkół ogólnodostępnych, a 12 proc. do specjalnych.

Prawo do "łatwo dostępnej, bezpłatnej i adekwatnej edukacji, dostosowanej do możliwości i potrzeb ucznia z autyzmem i pozwalającej na pełnienie ról społecznych, w tym szczególnie ról zawodowych" jest jednym z zapisów "Karty Praw Osób z Autyzmem".

Autyzm jest zaburzeniem, u podstaw którego leży nieprawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Osoby z autyzmem mają problemy z komunikacją, postrzeganiem świata, rozumieniem relacji społecznych. Mogą w odmienny sposób odbierać wrażenia zmysłowe: dla nich sól może być kwaśna, śnieg parzyć, a delikatne głaskanie powodować silny ból. Zaburzeniem pokrewnym, jednak o łagodniejszym przebiegu jest zespół Aspergera.

Zgodnie z ustawą oświatową za realizację zaleceń zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci z niepełnosprawnościami jest odpowiedzialny dyrektor szkoły albo przedszkola.

Nowela określa, jakich uczniów obejmuje się kształceniem specjalnym. Są to dzieci i młodzież z niepełnosprawnościami oraz dzieci niedostosowane społecznie lub zagrożone niedostosowaniem społecznym, wymagające stosowania odpowiednich metod pracy i organizacji nauki.

Uczniom objętym kształceniem specjalnym dostosowuje się program nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz do możliwości psychofizycznych. Dla każdego z dzieci tworzony jest indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny.

Źródło: rynekzdrowia.pl