Wiadomości
W Polsce osób z niepełnosprawnościami jest ok. 5 mln; ponad 3,2 mln ma prawne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.
- 3 grudnia - Światowy Dzień Osób Niepełnosprawnych - to dobry moment, by powiedzieć o sukcesach i problemach osób z niepełnosprawnością, które w naszym kraju stanowią ok. 10-12 proc. społeczeństwa - mówi pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych Jarosław Duda.
Dodaje: - Choć udało się wiele zrobić, wciąż jesteśmy w drodze, w procesie zmian, szczególnie po ratyfikowaniu przez Polskę Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych. Dla rządu, samorządu, środowiska osób niepełnosprawnych jest to istotny drogowskaz
Według niego zmienia się świadomość Polaków, przestają postrzegać niepełnosprawność jako coś wstydliwego, co stygmatyzuje.
- Niepełnosprawność jest jedną z cech określających człowieka i widać to nawet w sensie werbalnym - kiedyś osobę z niepełnosprawnością określano - kaleka, inwalida, teraz już to nie funkcjonuje. W świadomości społecznej zaczyna istnieć przekonanie, że można być pełnoprawnym obywatelem, mając dysfunkcję. Każdy z nas ma albo może mieć jakąś specyficzną cechę - podkreślił Duda.
Jego zdaniem konieczne jest wprowadzenie wczesnej interwencji i rozwijanie szerokiej oferty edukacyjnej dla niepełnosprawnych dzieci - od edukacji włączającej po szkoły specjalne, a także wprowadzenie w Polsce trenera pracy i asystenta osoby niepełnosprawnej.
- W przyszłym roku naszymi priorytetami będą trener pracy i asystent osoby niepełnosprawnej, to są dwie kluczowe kwestie dotyczące osób z niepełnosprawnościami. I na takiej zindywidualizowanej pomocy będziemy się koncentrować - powiedział Duda.
Trener pracy pomagałby niepełnosprawnemu w poszukiwaniu pracy i jej utrzymaniu; otaczałby go kompleksową opieką - począwszy od decyzji o podjęciu zatrudnienia, przez przygotowanie profilu zawodowego, szkolenia w pracy i monitorowania, po pomoc w jej trakcie. W polskim prawie nie ma takiej instytucji.
Asystent oferuje wsparcie w tych momentach, w których osoba z niepełnosprawnością nie może sama sobie poradzić z powodu barier architektonicznych, komunikacyjnych bądź mentalnych, towarzyszy jej w różnego rodzaju aktywnościach, np. w drodze na rehabilitację czy do kina. Program asystentów rozwijają niektóre samorządy, np. Białystok.
Zdaniem Dudy konieczna jest też rozbudowa oferty bezpiecznego dziennego pobytu. Podkreślił, że warsztaty terapii zajęciowej spełniły pokładaną w nich nadzieję jako przygotowanie do aktywności zawodowej, zarówno na chronionym, jak i otwartym rynku pracy i właśnie one są najlepszym miejscem dla dziennego pobytu osób z niepełnosprawnościami.
Pełnomocnik przyznał, że oferta tego typu jest bogata w dużych miastach, jednak poza nimi brakuje takich miejsc. - Zarówno ja, jak i moi następcy będziemy musieli wykonać dużo pracy w tym zakresie - dodał.
Duda uważa, że bariery są także w osobach niepełnosprawnych. - Duża grupa w dalszym ciągu chciałaby być traktowana inaczej, ze specjalnymi przywilejami, co w pewnych graniach jest oczywiste. Ale trzeba dążyć do takiego skonstruowania systemu, gdzie osoba z niepełnosprawnością, przy odpowiednim wsparciu będzie się uważała za pełnoprawnego obywatela, członka społeczności lokalnej, ogólnokrajowej - wyjaśnił.
W jego opinii, wiele osób z niepełnosprawnością nie chce zaryzykować wejścia na rynek pracy, bo boi się, że utraci rentę. - Nazywamy to pułapką rentową i z tym trzeba coś zrobić. Kiedyś był taki projekt, może należy do tego wrócić, że jeżeli ktoś z przyznanym świadczeniem chce pracować, to mu się to umożliwia. Dla państwa byłoby to też korzystne, bo jako pracownik odprowadzałby składki - powiedział Duda.
Jego zdaniem za 5-10 lat osoby z niepełnosprawnościami będą ważnym podmiotem na rynku pracy, bo takie są tendencje demograficzne, będzie brakować osób w wieku produkcyjnym, a przybywać seniorów. - Dlaczego osoba z mniejszą lub większą dysfunkcją, przy dzisiejszych udogodnieniach i wspomaganiu nie miałaby pracować? Nie ma już takiej dysfunkcji, która by wykluczała z rynku pracy - zapewnił Duda.
Podkreślił, że organizacje pozarządowe mają duże sukcesy w aktywowaniu osób z niepełnosprawnością intelektualną. "Bardzo wiele z nich sprawdza się w pewnego rodzaju pracy - usługach hotelarskich, porządkowych, gastronomicznych. Te osoby nie są skazane na to, by tkwić w bezradności" - uważa pełnomocnik.
żródło: rynekzdrowia.pl