Wiadomości

Oct 5, 2014
Uczelnie medyczne postawiły na naukę komunikacji z pacjentem
W programach kierunków lekarskich na wyższych uczelniach medycznych pojawia się coraz więcej zajęć związanych ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności dotyczących komunikacji lekarza z pacjentem. O tym, jak rozmawiać, żeby dobrze leczyć będzie uczył Śląski Uniwersytet Medyczny, a Uniwersytet Medyczny w Białymstoku do programu studiów od II do V roku wprowadził przedmiot ''Profesjonalizm w medycynie''.

Projekt Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach dotyczący zajęć z komunikacji dla przyszłych lekarzy właśnie został zakwalifikowany do dofinansowania w ramach Programu Rozwoju Kompetencji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Program pt. ''Jak rozmawiać, żeby dobrze leczyć? Warsztaty komunikacji i staże dla przyszłych lekarzy'' przeznaczony jest dla studentów ostatniego semestru jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim prowadzonym na Wydziale Lekarskim w Katowicach oraz Wydziale Lekarskim z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu.

Ma charakter pilotażowy. Planuje się, że w warsztatach z zakresu komunikacji z pacjentem udział weźmie 60 studentów, a 30 z nich odbędzie staż (m.in. w hospicjach oraz na oddziałach onkologicznych i pediatrycznych.)

- Pomysł na projekt to wynik własnych obserwacji oraz rozmów ze studentami, którym brakowało umiejętności komunikacji z pacjentami, a często także w wewnątrz zespołu. W ramach zajęć symulacyjnych w Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej problem ten jest często zauważany i identyfikowany przez samych studentów, którzy przyznają, że widzą braki w tej dziedzinie swoich kompetencji. Projekt jest więc próbą odpowiedzi na potrzeby przyszłych lekarzy - wyjaśnia mgr Małgorzata Perlak, psycholog pracujący w Centrum i pomysłodawca projektu.

Młodzi lekarze chcą wiedzy o komunikacji
Jak wynika z ogólnopolskich badań prowadzonych przez Naczelną Izbę Lekarską we współpracy z Polską Akademią Nauk, potrzeby te w grupie młodych lekarzy są znaczące. Tylko 8 proc. z nich uważa, że ich kompetencje w zakresie relacji z pacjentami są wysokie, a zaledwie 3 proc. badanych ocenia wysoko swoje umiejętności przekazywania trudnych wiadomości oraz wspierania pacjentów i ich rodzin w traumatycznych sytuacjach. Za to aż 65 proc. lekarzy do 35. roku życia zgłasza potrzebę zwiększenia swoich kompetencji w budowie relacji z pacjentami.

Mgr Małgorzata Perlak wskazuje, że to, co czyni dobrego lekarza, to nie tylko wiedza i umiejętności praktyczne, ale także kompetencje miękkie, czyli właśnie związane z komunikacją. 

- Niemal każdy z nas był lub będzie pacjentem i chciałby, żeby lekarz, do którego trafi, wykazywał się wiedzą, ale również odrobiną empatii i ''ludzkiego podejścia'' - mówi psycholog.

Projekt ''Jak rozmawiać, żeby dobrze leczyć? Warsztaty komunikacji...'' na SUM ma ruszyć jeszcze w tym roku akademickim, warsztaty rozpoczną się w drugim semestrze.

Na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu tematyka komunikacji lekarz-pacjent jest poruszana w czasie zajęć na wydziale lekarskim w ramach różnych przedmiotów kierunkowych: od psychologii lekarskiej, przez socjologię medycyny, do etyki lekarskiej i prawa medycznego.

- Natomiast w ramach przedmiotów fakultatywnych na Wydziale prowadzone są zajęcia m.in. z metod rozpoznawania i rozwiązywanie konfliktów, jakości usług medycznych czy prawa pacjenta i powinności pracowników ochrony zdrowia. W roku akademickim 2013/2014 w zajęciach z tego zakresu uczestniczyło ponad 300 studentów. W tym roku akademickim wprowadzony zostanie fakultatywny przedmiot: ''Sposoby skutecznej komunikacji w trudnych relacjach z pacjentem oraz otoczeniem społecznym'' - informuje prof. Małgorzata Sobieszczańska, dziekan Wydziału Lekarskiego wrocławskiego UM.

Widzieć pacjenta jako całość
Studenci kierunku lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego uczą się komunikacji m.in. w ramach zajęć z psychologii lekarskiej z elementami socjologii oraz psychologii społecznej, na których poznają zasady nawiązywania prawidłowego kontaktu z chorym. Mają też do dyspozycji fakultet ''Komunikacja interpersonalna, czyli jak mówić, żeby nas zrozumiano i jak słuchać, żeby zrozumieć innych''.

- W trakcie zajęć studenci m.in. poznają bariery w komunikacji i sposoby pokonywania ich i przećwiczą różnorodne sposoby komunikacji zarówno w sytuacjach codziennych, jak i zawodowych, w tym np. przekazywanie informacji trudnych pod względem emocjonalnym - informuje Marta Wojtach, rzecznik prasowy WUM.

Wydział Lekarski Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oferuje swoim studentom m.in. dwa ciekawe fakultety z dziedziny komunikacji z pacjentem. Mają 15 godzin ćwiczeń i są skierowane do studentów IV-VI roku kierunku lekarskiego oraz studentów IV-VI roku English Division.

- Celem fakultetu: ''Pacjent przeszkadza w leczeniu? Jak zrobić pożytek z tego, że pacjent ma uczucia, przekonania, rodzinę i przyjaciół'' jest umożliwienie studentom holistycznego spojrzenia na pacjenta jako na ''całość bio-psycho-społeczno-duchową''. Studenci kierunku lekarskiego uczą się m.in. zdobywania informacji ''niemedycznych'', a jednak związanych ze zdrowiem pacjenta, przez co istotnie wpływających na jego leczenie - wyjaśnia Natalia Wosiek, rzecznik GUMed.

Drugi z fakultetów ma dostarczyć studentom wiedzę oraz umiejętności potrzebne do empatycznego komunikowania się z pacjentem lub/i jego rodziną w zaawansowanej fazie choroby.

- Fakultet zatytułowany jest ''Nie potrafię uzdrowić mojego pacjenta. I co teraz?''. Przyszli lekarze będą mogli zadbać o to, by jakość życia pacjenta była najlepsza, jaką można zapewnić w czasie choroby, niekiedy nieuleczalnej. Podtytuł tego fakultetu brzmi ''Empatycznie komunikuję się i wiem, jak wiele można jeszcze zrobić'' - tłumaczy Natalia Wosiek.

Te zajęcia wzmocnią przyszłych lekarzy
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku w roku akademickim wprowadził w roku akademickim 2013/2014 do programu nauczania na wydziale lekarskim i lekarsko-dentystycznym przedmiot ''Profesjonalizm w medycynie''. Nauczanie tego przedmiotu rozpoczyna się na II roku studiów i jest kontynuowane w kolejnych latach, do V roku.

Cykl wykładów i seminariów z tego przedmiotu dotyczy podstaw szeroko rozumianego profesjonalizmu w medycynie: relacji na płaszczyźnie pacjent-lekarz, informowania pacjenta i jego rodziny o chorobie, poszanowania godności, zachowania intymności, ale także uwarunkowań kulturalno-społecznych, czy religijnych.

- Wykłady są prowadzone przez nestorów lekarzy, bioetyków, filozofów. W ramach przedmiotu odbywają się również zajęcia przygotowujące do zajęć przy łóżku chorego, podczas których symulowane są rozmowy na różne trudne tematy: od przekazania diagnozy rozpoznania nowotworu złośliwego, przez podanie informacji o śmierci pacjenta i możliwości pobrania narządów, do tego, jak rozmawiać z targaną emocjami rodziną pacjenta - wylicza prof. Lech Chyczewski, rzecznik białostockiej uczelni medycznej.

Wskazuje, że zajęcia mają pomóc przyszłym lekarzom w ich pracy. W jego opinii potrzeba kształcenia w tym kierunku istniała już dawno, ale przybrała na sile z ''pełzającą depersonalizacją medycyny'', z którą muszą się dziś mierzyć lekarze.

- Depersonalizacja ta spowodowana jest głównie przez ekonomiczny aspekt dzisiejszego leczenia. Lekarz czuje ograniczenia, jakie narzucają mu dyrektor placówki i ekonomia. Z drugiej strony mamy zalew nowoczesnej aparatury, lekarz wpatrzony jest ekran i wydruki, a przy tym gubi się pacjent. O tym, że ma to realne przełożenie na rzeczywistość, dowiadujemy się chociażby z mediów, które donoszą o zaniedbaniach w pracy lekarzy czy szpitali. To wszystko składa się na to, że dziekani wydziałów lekarskich podejmują działania, żeby takie zajęcia wprowadzać - podsumowuje prof. Chyczewski.

źródło: rynekzdrowia.pl